Пишува: Наташа Доковска
На само неколку часа пред новогодишната прослава ми стаса (не)очекуваната или подобро кажано непосакуваната информација дека мојот пријател од Австралија, од Викторија, еден од најпознатите светски еколошки новинари и најголем борец против глобалното затоплување на планетата, добил налог за евакуација. Во неколкуте реченици кој што ми ги испрати напиша – Се спремаме да ја напуштиме нашата куќа која ја градевме изминативе 15 години и заминуваме во неизвесност…Пожарот со своите огнени јазли се надѕира на неколку стотина метри од нас…Ќе ти пишам кога ќе се сместиме…Станавме едни од многуте еколошки мигранти на Австралија…“
Секое утро оттогаш го отворам „месинџерот“ и очекувам нова порака…Но, нема! Знам дека неколку дена се бореше со помислата дека ќе треба да го напушти неговото гнездо кое со голема љубов го градеше изминативе години кога со семејството од Англија се пресели во Котомба, Австралија. Во изминатите неколку дена често знаеше да ме праша: до каде си со тезата за еколошки мигранти, знаејќи дека тоа ми е дисертацијата што ја подготвувам…и да каже дека во Австралија сега има многумина кои ќе можат да ми помогнат во градење на тезата и да учествуваат во интервјуата што ги подогтвувам…Но, во неговите преписки впечаток ми остави една нова дефиниција – ние сме новите, богати еколошки мигранти…
Да, тоа е тоа! Тоа е глобалното затоплување што ни подготвува, не бирајки не по боја, јазик или пари во џебот…Сите сме под негова закана и ако не се подготвиме да му се спротивставиме сите заедно, ќе дојде денот кога ќе бараме нова планета за мигрирање…Ќе ни стане тесно и неодржливо на оваа што ја имаме и не знаеме да ја сочуваме, а да се сочуваме и самите себе.
Информациите кои стасуваат од Австралија, најмногу по социјалните мрежи, велат дека нејзините граѓани ја преживеала една од најтешките ноќи во историјата на нивната држава. Но, прогнозите велат дека најтешкото тек доаѓа.
Илјадници жители ноќта ја поминале на плажа, во мали чамци пред пожарот да се пресели низ градовите, оставајќи насилно портокалово небо.
Овие пожари, велат искусните набљудувачи, како што е поранешниот началник на службата за пожар и спасување во Нов Јужен Велс, Грег Мулинс, се без преседан по нивната жестокост и размер.
Пожарите биле доволно интензивни за да генерираат лоши ветрови и ажурирања толку силни што можат да превртат камион од осум тони на неговиот покрив, како што патем се случи во понеделникот во близина на границата Викторија-НСВ, при што загинало 28-годишно момче.
Затоплувањето на планетата „создаде услови за пожари какви што досега не сме виделе“, вели Мулинс. Ова вклучува намалување на врнежите од 15 до 20 проценти на јужниот брег во последните години, а сезонските пожари продолжуваат до два месеци подолго отколку што се случуваа во периодот од 1970-тите до 90-тите.
„Загубивме шест пати повеќе домови отколку што изгубивме во најлошите претходни во историјата на Нов Јужен Велс“, вели тој. „И тоа сè уште трае“.
Премиерот Гладис Берејклиан прогласи вонредна состојба што ќе трае уште шест дена – трета вонредна состојба во Нов Јужен Велс од почетокот на ноември.
Пратеникот Бега и државен министер за транспорт, Ендру Констанце – исплашен од она што го видел во заливот Малуа, каде соседите и пријателите ги изгубиле домовите додека само неговиот преживеал – му се придружи на Премиерот повикувајќи ги граѓаните да ги напуштат домовите и да побараат времено засолниште во многуте засолништа подготвени од социјалните служби.
Но, опасната зона не е ограничена само на Јужниот брег. Властите, исто така, наредија евакуација на посетителите од националниот парк Кошушко, од областа Шоалхавен и од областа Батлоу / Вондалга. Таканаречената „напуштена“ зона сега опфаќа околу 14.000 квадратни километри од Нов Јужен Велс до Викторијанската граница.. Во самата Викторија целиот регион на Источен Гипсланд останува под голем ризик.
Во малите градови во Нов Јужен Велс, како Мого – каде пописот во 2016 година покаже дека населението е помалку од 400 жители – загубата на исконски бизниси кои станаа омилени за туристичките магнети е катастрофална.
Пожарите, поткрепени со високи температури и силен ветер, продолжуваат да горат на источниот брег на Австралија, при што пожарникарите се борат да спасат животи и домови. Австралиските власти велат дека најлошите услови за пожари допрва се очекуваат. Шеснаесет пожари во австралиската држава Викторија се обележани со највисоко ниво на опасност и луѓето во тие области се евакуираат.
Пожарите што изминативе недели се шират низ Австралија убија милиони животни, а стотици илјади се загрозени. Настрадаа и животинскиот свет и домашните животни, при што животинскиот свет е загрозен и поголем ризик од истребување, пишува австралискиот портал 9news.
Директорката на Институтот животински свет во Викторија, Меган Дејвидсон рече дека точниот број на убиени животни може никогаш нема да не се дознае и дека во пожарите биле убиени и цицачи, птици и влекачи.
„Опасноста не завршува со стишување на пожарите, екипите за спасување се беспомошни. Во наредните денови, многу животни ќе страдаат од глад и стрес“, рече таа.
Во моментот постојат 12 пожари на највисоко ниво во Нов Јужен Велс, при што повеќе од 100 локации горат во двете држави, пренесува Ројтерс. Откако избија нови пожари, а некои од постојните ја избегнаа контролата, министерот за транспорт на Нов Јужен Велс, Ендру Констанс, ја нарече ситуацијата катаклизма.
„Морам да бидам искрен, ова не се шумски пожари, ова е атомска бомба“, рече Констанца.
Премиерот на Нов Јужен Велс, Гладис Берџиклиан изјави дека ситуацијата со пожарот е „многу непостојана“. „Имаме долгa ноќ пред нас и најлошата допрва треба да се случи“, рече Берџиклиан.
Премиерот на Викторија, Даниел Ендрјус, рече дека и покрај тешките услови, пожарникарите успеале да им помогнат на десетици илјади граѓани да се евакуираат. Австралискиот премиер Скот Морисон посочи дека 23 лица се загинати од септември, кога започна сезоната на шумски пожари, од кои дванаесет оваа недела.
Глобалното затоплување не е единствената еколошка опасност за човештвото, но секако не е нешто на што треба да се влиаје со ад хок мерки. Затоа апелот е до сите за соодветно однесување и не отфрлање на повикот за еколошка револуција, во спротивно сите ќе станеме екошлошките мигранти.
