Истражувањата покажуваат дека силното партнерство може да ни помогне да избегнеме болести, да прифатиме поздрави навики, па дури и да живееме подолго. Од друга страна, проблематичните врски раѓаат стрес и го ослабуваат имунитетот.
– Толку многу фактори влијаат на нашето здравје, без разлика дали е однесувањето што го покажуваме едни кон други или навиките што си ги пренесуваме едни на други – вели психологот д-р Маријан Тројани, коавтор на книгата „Спонтан оптимизам“.
Без разлика дали излегувате случајно, сериозно или сте веќе во брак, имајте на ум дека вашата романтична врска може да влијае на вашиот ум и тело.
Дебелеење – иако не секогаш
Вообичаено е верувањето дека паровите „се релаксираат“ по обединувањето и заедничкиот живот. Луѓето најмногу добиваат на тежина во врските и слабеат кога врската ќе заврши, покажуваат истражувањата.
– Среќен пар ќе најде мотивација да го зачува своето здравје – нивните партнери ќе одат заедно во теретана, ќе си поставуваат цели и ќе се чувствуваат одговорни едни за други – вели психологот.
Кога паровите добиваат на тежина, додава таа, тоа може да биде симптом на конфликт, а не на релаксација.
– Незадоволството во врската може да доведе до пасивно-агресивно однесување во исхраната и проблеми со спиењето, што ќе доведе до зголемување на телесната тежина – вели д-р Маријан Тројани.
Интимни односи
Редовната физичка блискост се чини дека го намалува стресот и ја зголемува благосостојбата. Едно истражување, објавено во 2009 година во списанието „Журнал за сексуална медицина“, открило дека луѓето кои често имале сексуални односи биле психички поздрави и веројатно пријавувале поголемо задоволство од нивната врска и животот како целина.
Сексот, сепак, е само еден аспект на врската. А, однесувањето на вашиот партнер надвор од спалната соба може исто толку лесно да го подигне нивото на стрес до небото. Докажано е дека родителските спорови, па дури и едноставни проблеми, како оние што вршат домашни работи, значително го зголемуваат нивото на стрес.
Физички контакт
Сексот не е единствениот вид физички контакт што може да го намали стресот и да го подобри здравјето. Во 2014 година студија спроведена на 38 парови, истражувачите од Универзитетот во Северна Каролина откриле дека и мажите и жените имаат поголемо ниво на окситоцин во крвта – хормон за кој се верува дека помага при стрес и го подобрува расположението – по прегратката. Жените имаа и понизок крвен притисок по прегратките и пониско ниво на стрес хормонот кортизол.
– Овие типови на однесување за грижа што се рефлектираат преку нежни контакти како што се допирање на раката, држење за раце, триење на рамото се многу важни. Потребни се само неколку секунди контакт за да се стимулираат тие хормони и да се помогне во надминување на стресот и вознемиреноста – вели Тројани.
Проблеми со спиењето
Спиењето покрај некој што го сакате и имате доверба може да ви помогне целосно да се опуштите и да го прифатите сонот. Голем исклучок од ова правило е, се разбира, ако вашиот партнер ве држи будениноќе – на пример, со грчењето или вртење во кревет.
Врските исто така можат да влијаат на спиењето на помалку директни начини. Истражувањата покажуваат дека несигурноста во односите или конфликтите се поврзани со посиромашен сон – и да ги влоши работите, проблемите со спиењето можат да ги влошат проблемите во односите, создавајќи маѓепсан круг.
Анксиозност
Тешкотиите во врската можат да доведат секого на работ, но во некои случаи тие навистина можат да придонесат за целосен развој на анксиозност. Неколку студии откриле врска помеѓу брачните проблеми и зголемениот ризик од дијагнози како што се генерализирано анксиозно растројство и социјална анксиозност.
Овие односи тешко се разоткриваат, имајќи предвид дека се покажа дека вознемиреноста предизвикува проблеми во односите (и не само обратно). Некои истражувања дури покажуваат дека бракот може да заштити од анксиозност. Во студија на Светската здравствена организација од 2010 година, на 35.000 луѓе во 15 земји, оние кои биле во брак – среќно или на друг начин (студијата не прецизирала) – имаат помала веројатност да развијат анксиозност и други ментални нарушувања.
Крвен притисок
Исхраната, навиките за вежбање и нивото на стрес на една личност можат да влијаат на крвниот притисок, па затоа не е изненадување што вашата врска – и силата на вашата врска може да бидат засегнати.
Во голема студија во 2008 година, истражувачите од Универзитетот Бригам Јанг откриле дека луѓето во среќни бракови имаат тенденција да имаат понизок крвен притисок отколку нивните единечни колеги. Луѓето кои биле во несреќен брак, сепак, имале повисок крвен притисок од самците.
„Да се биде во нездрава врска предизвикува вашето тело да ослободува хормони на стрес, а срцето да чука побрзо“, вели Тројани, додавајќи дека овие фактори можат да го зголемат крвниот притисок со текот на времето.
Срце
Врската помеѓу партнерството и кардиоваскуларното здравје го надминува крвниот притисок. Студиите постојано покажуваат дека мажените луѓе имаат помал ризик од срцев удар, како и подобар исход по операцијата на срцето, особено мажите.
Што ја објаснува оваа шема? Стресот и другите основни биолошки фактори (вклучувајќи го и крвниот притисок) се смета дека се вклучени, но емоционалната и опиплива поддршка што ја даваат партнерите веројатно играат позитивна улога.
– Однесување за грижа – нежни допири, внимателни активности навистина прават позитивна разлика во закрепнувањето на една личност – вели Тројани.
Преживување по рак
Во неколку студии, докажано е дека хармоничните бракови во кои партнерите се поддржуваат едни со други ја подобруваат стапката на преживување на ракот, особено ракот на простата, белите дробови и дебелото црево. Во голема студија од 2009 година на 3,8 милиони пациенти со рак, 58 проценти од оженетите луѓе живееле 10 години по дијагностицирањето, во споредба со 52 проценти од луѓето кои никогаш не биле во брак, 46 проценти од разведени и 41 процент од вдовици и вдовици.
Најлоши биле резултатите кај луѓето кои биле одделени од сопружниците, а само 37% преживеале 10 години. Осаменоста и неочекуваниот стрес поради разделбата можат негативно да влијаат на имунитетот, забележуваат авторите на студијата.
Грижа и внимание
Иако понекогаш може да изгледа досадно, будното око и секојдневната грижа на вашиот партнер – без разлика дали се посочуваат загрижувачки симптоми или проверуваат дали сте земале лекови – се чини дека охрабруваат поздрав начин на живот и поголемо внимание на здравствените проблеми.
-Луѓето во здрави односи навистина се грижат едни за други, а можеби дури и чувствуваат поголема обврска да се грижат за себе – вели Тројани. Ал.Н.
