Прекумерната употреба на фосфор ги исцрпува залихите кои се клучни за глобалното производство на храна, придонесувајќи за климатската криза, пишува Гардијан. Во исто време, процесот на миење на фосфатните ѓубрива од полињата заедно со отпадните води, кои потоа се влеваат во реките, езерата и морињата, резултира со широко распространето цветање на алгите и создавање мртви зони во водата кои ги загрозуваат рибните резерви, предупредуваат научниците. Покрај тоа, прекумерната употреба на овој елемент ги зголемува емисиите на метан низ планетата, истовремено придонесувајќи за зголеменото глобално затоплување и растечката климатска криза предизвикана од емисиите на стакленички гасови.

„Дојдовме до крајна точка. Можеби би можеле да се вратиме на старите начини, но сега навистина треба да се разумиме и да почнеме да го користиме фосфорот на многу помудар начин. Ако не го сториме тоа, ќе се соочиме со катастрофа што ја нарековме „фосфоргедон““, рече професорот Фил Хејгарт од Универзитетот Ланкастер.

Фосфорот бил откриен во 1669 година од германскиот научник Хениг Брант, кој го изолирал од урината. Излегува дека тоа е неопходно за живот. Коските и забите главно се направени од минералот калциум фосфат, соединение добиено од него, а овој елемент е присутен во нашата ДНК и во клеточните мембрани.

„Едноставно кажано, нема живот на Земјата без фосфор“, објасни професорката Пени Џонс од Универзитетот во Бристол.

Глобалното значење на овој елемент е во неговата употреба – фосфорот го помага растот на земјоделските култури. Секоја година во светот се продаваат околу 50 милиони тони фосфатни ѓубрива. Оваа количина игра клучна улога во исхраната на осумте милијарди жители на нашата планета. Но, поголеми наоѓалишта на фосфор се наоѓаат само во неколку земји: Мароко и Западна Сахара имаат најголеми количини, Кина е втора по големина, а Алжир е трета.

Зголемениот притисок врз наоѓалиштата предизвикува страв кај експертите дека светот би можел да се соочи со исцрпување на резервите на фосфор во рок од неколку години, оставајќи многу нации да се борат да го добијат за да го прехранат своето население. Ваквите предвидувања загрижуваат многу аналитичари, кои се загрижени дека неколку картели наскоро би можеле да го контролираат најголемиот дел од светските залихи, оставајќи го Западот многу ранлив на скокови на цените. Резултатот би бил сличен на нафтената криза од 1970-тите.

Аналитичарите велат дека расипнички користиме фосфати на полињата. Ѓубривото измиено од нив, како и испуштањето на отпадна вода богата со фосфор, резултира со големо загадување на водата и влијае на штетното цветање на алгите. Некои од најголемите светски слатководни тела се исто така погодени од проблемот, вклучувајќи го Бајкалското Езеро во Русија, езерото Викторија во Африка и езерото Ири во Северна Америка. Цветањето во Ири доведе до целосна контаминација на водата за пиење во последниве години.