Сигурно ви се случило кога чистите дома да почувствувате остар мирис или печење на очите, а уште повеќе кога влегувате во училиште или градинка да го земете детето. Остриот мирис од средставата за чистење на подот, едноставно го запушува носот и предизвикува печење или солзење на очите.
Експертите за влијанието на хемикалиите тврдат дека тоа е поради штетните материи во производите за чистење на домаќинствата, кои пак се поврзани со развојот на детска астма. На оваа тема говори и една студијата на канадските научници од универзитетот Симон Фрејзер во Ванкувер во која учествувале 2022 семејства.
Студијата открила дека кај оние новороденчиња чии родители користат детергенти за миење садови, детергенти за перење алишта и средства за чистење, за 37 проценти е поголема веројатноста да бидат дијагностицирани со астма на возраст од три години.
После долгогодишно предупредување за загадениот воздух, експертите сега се повеќе се загрижени за загадувањето во затворен простор, а проблемот, велат тие, се хемикалиите кои се движат низ воздухот, како што се оние од средства за чистење, особено во просториите каде што нема проток на свеж воздух.
Секое семејство кое учествувало во истражувањето било запрашано колку често користат некои од 26-те штетни производи, како што се белилото и детергентите, а на листата на анкетирани се наоѓале семејства кои имале деца од 4 месечна возраст па нагоре.
Најчесто користен детергент е за перење на алишта, односно 90% од семејствата одговориле дека го користат секојдневно, додека средстваат за чистење за машините за миење садови, за чистење површини во кујната или тоалетите одговориле дека ги користат најмалку еднаш неделно .
Истражувачите потоа го набудувале здравјето на овие бебиња три години и откриле дека дури една четвртина најверојатно ќе развијат астма – или 37 проценти веројатно ќе развијат некаква форма на астма, додека 35 проценти нема да имаат никакви заболувања.
Тимот исто така предупреди дека средствата за чистење на воздухот со прскалки е со најголем ризик.
„Нашата студија ги разгледуваше новороденчињата, кои поминуваат 80 до 90 проценти од своето време во затворено и се особено чувствителни на изложеност на хемикалии преку нивните бели дробови и кожа, заради нивната повисока стапка на дишење и редовниот контакт со домашните површини“, изјави д-р Jacеклин Парк од тимот за „Дејли“ и ги предупредува родители дека треба внимателно да ги читаат етикети на производите и да ги изберат оние што не содржат испарливи органски соединенија.
„Дури и производите што се етикетирани како„ еколошки “, често содржат штетни материи“, предупредуваат научниците.
Кој се осумте најотровни материјали што најчесто се наоѓаат во средствата за чистење?
1.Фталатите се среќаваат во миризливи производи за домаќинство, како што се освежувачи на воздух, сапун за садови, дури и во миризливата тоалетна хартија. Поради сопствени закони, компаниите не мора да откриваат што има во нивните мириси, така што нема да најдете фталати на етикетата. Ако го видите зборот „мирис“ на етикетата, има добри шанси да се појават фталати. Здравствени ризици: Фталатите се познати ендокрини пореметувачи. Иако изложеноста на фталати главно се јавува преку вдишување, може да се случи и преку контакт со кожа со миризливи сапуни, што е голем проблем, предупредува Алисија Стантон, д-р, коавтор на книгата „Хормонската хармонија“. За разлика од дигестивниот систем, кожата нема заштитни мерки против токсините. Апсорбираните хемикалии одат директно во органите. Алтернатива на фталатите: Кога е можно, изберете производ без мирис или природни органски производи. Се препорачува да се избегнуваат производи со аеросоли или освежувачите на воздух и наместо тоа да се користат есенцијални масла или едноставно да се отворат прозорци за да се освежи воздухот. Покрај тоа што предизвикуваат посериозни ефекти како ендокрини нарушување, „спрејовите од аеросол и освежувачите на воздухот можат да предизвикаат мигрена и астма“, велат експертите. Размислете и за одгледување на повеќе растенија во вашиот дом: Тие се природни детоксикатори на воздухот.
2. Перхлоретилен или „ПЕРЦ“ се среќава средставата за чистење на суво и средства за чистење теписи и тапацир. Здравствени ризици: Овој елемент е невротоксин, а ЕПА -(Environmental Protection Agency) го класифицира и како „можен карциноген“. Луѓето кои живеат во станбени згради каде се користат средства за суво чистење пријавиле вртоглавица, губење на координација и други симптоми. Патот на изложеност најчесто е вдишување: тој мирис се чуствува на облеката на лицето кое било во непосредна близина на испарувањето или од издувните гасови што остануваат по чистењето на теписите. Алтернатива на перхлоретилен: Да се користи „влажно средство за чистење“, кое користи технологија базирана на вода, а не на хемиски растворувачи. ЕПА неодамна го призна течниот јаглерод диоксид (СО2) како еколошки подобра алтернатива на повеќе токсични растворувачи за хемиско чистење.
3. Триклосан, се наоѓа во повеќето течни детергенти за миење садови и рачни сапуни со ознака „антибактериски“. Здравствени ризици: Триклозан е агресивно антибактериско средство кое може да го промовира растот на бактериите отпорни на лекови. Триклосанот исто така ја нарушува функцијата на ендокрините (хормонални пореметувања). Тоа е веројатно канцероген. Алтернатива на триклосан: Користете едноставни детергенти и сапуни и избегнувајте антибактериски производи со триклосан за домашна употреба. Ако постојано користите течен сапун, одберете го оној кој е со алкохол и без триклосан.
4. Соединенија на квартерни амониум или „QUATS“ што се наоѓаат во омекнувачите на ткаенини и кај повеќето средства за чистење на домаќинствата што се означени како „антибактериски“. Здравствени ризици: „Кватовите“ се друг вид на антимикробно дејство и, со тоа, го претставуваат истиот проблем како и триклосанот со помагање на ширење на бактерии отпорни на антибиотици. Тие исто така се иритирачки за кожата, а се сметаат и за виновник за респираторни нарушувања. Експертите велат дак постојат докази дека дури и здравите луѓе кои редовно се изложени на „кват“, развиваат астма како резултат на тоа. Алтернатива на „QUATS“: За омекнување на текстилот се препорачува користење на оцет. Оцетот е природен омекнувач на ткаенина од многу причини и не само што не е токсичен, туку го отстранува и остатокот од сапун во циклусот на плакнење и помага да се спречи статичното стегање на текстилот. Белиот оцет е најдобриот избор за општо чистење; други видови можат да остават дамки.
5. 2-бутоксиетанол, кој се наоѓа во средствата за чистење прозорци, кујни и повеќенаменски производи. Здравствени ризици: 2-бутоксиетанол е клучна состојка кај многу средства за чистење прозорци и им дава својствен сладок мирис. Припаѓа во категоријата „гликол етер“, збир на моќни растворувачи кои не се плеткаат наоколу. Законот не бара 2-бутоксиетанол да биде наведен на етикетата на производот. Според веб-страницата на ЕПА, покрај предизвикување на болка во грлото кога се вдишуваат, гликол етерите на високо ниво исто така можат да придонесат за наркоза, пулмонален едем и сериозно оштетување на црниот дроб и бубрезите. Алтернатива на 2-бутоксиетанол: Исчистете ги огледалата и прозорците со весник и разреден оцет. За други кујнски задачи, придржувајте се до едноставни соединенија за чистење, Можете исто така да направите свои формули со сода бикарбона, оцет и есенцијални масла.
6. Амонијак, пронајден во средства за полирање мијалници и накит за бања; исто така во средствата за чистење стакло. Здравствени ризици: Бидејќи амонијак испарува и не остава ленти, тоа е уште една вообичаена состојка кај комерцијалните средства за чистење прозорци. Амонијакот е моќен надразнувач, влијае веднаш на луѓето кои имаат астма, на стари лица со проблеми со белите дробови и проблеми со дишењето. Скоро секогаш се вдишува. Луѓето кои имаат многу изложеност на амонијак, како домаќинки, честопати развиваат хроничен бронхитис и астма. Амонијак, исто така, може да создаде отровен гас ако се меша со белило. Алтернатива на амонијакот: Водка. Употребата на водка произведува рефлективен сјај на која било метална или огледална површина, се користи и пастата за заби која што прави извонреден сребрен лак.
7. Хлор, кој што се наоѓа во средства за чистење, чистачи за тоалети, средства за отстранување на мувла, белила за перење, чистење запушување на чешми во домаќинства. Здравствени ризици: Здравствените ризици од хлор можат да бидат акутни и тие можат да бидат хронични; тоа е респираторно надразнување на акутно ниво. Но, хроничните ефекти се она што луѓето не го сфаќаат: Може да биде сериозен нарушувач на тироидната жлезда “. Алтернатива на хлор: За чистење, придржувајте се до содата бикарбона. Тоалетите можат да се чистат со оцет, а оцет или прашок од боракс се добра замена за избелување облека. За да ја намалите изложеноста на хлор преку питката вода, инсталирајте филтри на мијалникот на кујната и во тушот.
8. Натриум хидроксид го има во средствата за миење садови и отворите за одвод. Здравствени ризици: Познат како лижа, натриум хидроксид е екстремно корозивен. Ако ја допре вашата кожа или ви влезе во очите, може да предизвика сериозни изгореници. Рути на изложеност се контакт со кожа и вдишување. Вдишувањето на натриум хидроксид може да предизвика болка во грлото што трае со денови. Алтернатива на натриум хидроксид: Највалканата рерна можете да ја исчистите со паста од сода бикарбона и оцет.
