Метеоролозите објавија дека феноменот Ел Нињо завршил поради падот на температурите во текот на изминатата недела, но оваа појава остави повеќекратни последици за економиите на земјите ширум светот. Цените на прехранбените производи како оризот, шеќерот или маслиновото масло се зголемија бидејќи производството беше загрозено од екстремните временски услови.
Ел Нињо започна минатиот јуни, носејќи потопли води во Тихиот Океан.
Иако повеќето климатски научници веруваат дека глобалното затоплување е предизвикано од климатските промени предизвикани од човечкиот фактор, тие сепак истакнуваат дека тоа не е толку изненадувачки кога станува збор за Ел Нињо.
Само колку за потсетување Ел Нињо е климатски модел кој предизвикува екстремни временски услови. Ел Нињо се случува кога има големо затоплување на површината на Тихиот Океан, што може да предизвика суши, поплави, па дури и проблеми со риболовот и земјоделството додека неговите топли води се движат кон исток. Ел Нињо трае некаде од девет месеци до две години, а се случува приближно на секои две до седум години. За да знаеме што се случува со времето и очигледно, како да ја победиме топлината, еве список на работи што треба да ги знаеме за Ел Нино.
Спротивно на популарното верување, глобалното затоплување не го предизвика Ел Нињо. Тоа е природна климатска промена која се јавува како полуредовни интервали.
Кога ќе се појави Ел Нињо, има многу нарушувања на морскиот живот, особено во крајбрежните региони. Ова често има негативни ефекти за егзистенцијата на многу рибари.
Во 1982-83, и во 1997-98, ги доживеавме најсилните ефекти на Ел Нињо во 1900-тите. Австралија ја претрпе најтешката суша на векот и имаше многу силни бури во југозападниот дел на САД.
Ел Нињо е одговорен за поплави, суши, грмотевици, екстремни врнежи од дожд, поблаги канадски зими, намалена активност на циклони и урагани и монсуни посушни од нормалното.
За време на Ел Нињо, Соединетите Американски Држави доживуваат повлажно и посвежо време.
За време на Ел Нињо, Калифорнија доживува повлажно време.
Ел Нињо може да се предвиди со два главни различни системи, или хидродинамички споен модел океан-атмосфера, или со статистички модели.
Марк Кејн и Стив Зебијак беа првите кои успешно го предвидоа Ел Нињо. Тие користеа среден модел поврзан со океан-атмосфера што го развија.
Ел Нињо се случува кога тропските води на Пацификот се потопли од нормалното, додека Ла Ниња се однесува кога тропските води на Пацификот се постудени од нормалното.
Никој не е сосема сигурен зошто се појавува Ел Нињо или зошто се случува во редовен циклус на секои три до седум години. Научниците ги утврдија ефектите на Ел Нињо ширум светот, но не и што го предизвикува.
Циклусите на појава на болести се поврзани со циклусот Ел Нињо. Некои од овие болести кои се чини дека се поврзани со настаните предизвикани од Ел Нињо вклучуваат маларија, денга, треска од долината Рифт и австралиски енцефалитис. Сите тие се поврзани со поголеми врнежи од дожд и поплави, бидејќи сите тие се пренесуваат од комарците, кои напредуваат во влажни подрачја.
Снабдувањето со храна за морски цицачи, птици и риби е нарушено поради Ел Нињо.
И Ел Нињо и Ла Ниња имаат способност да ја променат климата на повеќе од 50% од земјата. Тие се најмоќните земјини феномени.
Некои луѓе веруваат дека Ел Нињо се јавува како резултат на подводни вулкани во Тихиот Океан, но сè уште нема доказ или позната дефинитивна причина.
Рибарите први го забележале феноменот Ел Нињо
Ел Нињо е дел од природниот климатски феномен наречен јужна осцилација на Ел Нињо (ENSO). Има две спротивни состојби – Ел Нињо и Ла Ниња – и двете значително ги менуваат глобалните временски обрасци. Ел Нињо обично се прогласува кога температурата на површината на морето во тропскиот источен Пацифик се зголемува за најмалку 0,5 степени над долгорочните просеци.
Во нормални услови, површинските води на Пацификот се посвежи на исток и потопла на запад. Како што дуваат ветровите од исток кон запад, сончевата топлина постепено ја загрева водата додека се движи во таа насока.
Овој феномен првпат бил забележан од перуанските рибари во текот на 17 век кога забележале дека потоплите води го достигнале врвот во декември. Тие го нарекоа тој феномен „Ел Нињо де Навидад“ – Божиќно дете или Дедо Мраз на шпански. Температурите ширум светот обично растат за време на Ел Нињо, а паѓаат за време на Ла Ниња.
Ел Нињо значи дека се шири потопло време, но останува поблиску до површината. Ова ослободува повеќе топлина во атмосферата, создавајќи повлажно и потопло време.
Научниците предупредуваат дека враќањето во условите на Ел Нињо, покрај климатските промени, речиси сигурно значи дека во следните пет години ќе бидат поставени нови температурни рекорди.
Какви ќе бидат температурите во Европа за време на Ел Нињо не може со сигурност да се знае. Зимите можат да бидат постудени, но тоа зависи од тоа како се развива Ел Нињо.
Наспроти Ел Нињо е Ла Њина (La Niña) феномен во климатскиот систем кој се однесува на појавата на под-нормални температури на површината на морето во источниот екваторијален Пацифик, што влијае на климата низ целиот свет. Оваа појава настапува како дел од циклусот на Ел Нињо-Ла Ниња, каде што Ла Ниња е инверзната фаза на Ел Нињо. Во Ла Ниња, површинските води во источниот екваторијален Пацифик се студени и обично резултираат во суво и студено време во некои делови од светот, додека други делови можат да искусат повеќе влага и невреме.
Н.Д.
