Оваа година е „речиси сигурно“ дека ќе биде најтоплата во историјата, со глобално затоплување над 1,5°C, објави европскиот климатски монитор Коперникус во четвртокот, само неколку дена пред државите да се соберат на клучните преговори за климатските промени во ОН, во Баку, Азербејџан.
Европската агенција соопшти дека светот минува низ „нов праг“ на температурни рекорди, што треба да поттикне итно намалување на емисиите на штетни гасови на претстојниот самит во Азербејџан следната недела.
Минатиот месец, обележан со смртоносни поплави во Шпанија и ураганот Милтон во САД, беше вториот најтопол октомври во историјата, со просечни глобални температури веднаш зад оние од истиот период во 2023 година.
Коперникус предвидува дека 2024 ќе биде со повеќе од 1,55 степени Целзиусови над просекот од периодот 1850-1900 – периодот пред индустриското согорување на фосилните горива.
Ова не значи прекршување на Парискиот договор, кој се стреми да го ограничи глобалното затоплување под 2°C, а најдобро до 1,5°C, бидејќи оваа цел се мери на подолг временски период, а не на индивидуални години.
„Сега е речиси сигурно дека 2024 ќе биде најтоплата година во историјата и првата година со затоплување над 1,5°C од прединдустрискиот период,“ изјави Саманта Бургес, заменик директор на Коперникус Климатска Служба (C3S).
Оваа година поставува нов праг во глобалните температурни рекорди и треба да служи како поттик за зголемување на амбициите на претстојната Конференција за климатски промени, COP29.
Самитот во Азербејџан се соочува со критики поради влијанието на фосилната индустрија
Во екстремни временски услови, октомври забележа надпросечни врнежи низ големи делови на Европа, како и во делови од Кина, САД, Бразил и Австралија, соопшти Коперникус. САД, исто така, се соочуваат со продолжена суша, која влијаеше врз рекорден број на луѓе, додаде европскиот монитор.
Коперникус забележа дека просечните температури на морските површини во регионот што го следат беа втори највисоки во октомври.
Централата C3S користи милијарди мерења од сателити, бродови, авиони и метеоролошки станици за своите пресметки.
Записите на Коперникус датираат од 1940 година, но други извори на климатски податоци како мразовни јадра, прстени од дрва и корали им овозможуваат на научниците да ги прошируваат своите заклучоци со докази од многу подлабоко во минатото.
Научниците велат дека периодот што го живееме сега е веројатно најтоплиот што Земјата го доживеала во последните 100.000 години, од почетокот на последното ледено доба.
Н.Д.