Светот се движи со огромна брзина кон дигитална трансформација, а вештачката интелигенција (ВИ) станува сè позастапена во нашиот секојдневен живот. Оваа технолошка револуција носи многу придобивки, но и значајни предизвици, особено за пазарот на труд. Се повеќе професии се на удар, а вработените се соочуваат со неизвесност за својата иднина, бидејќи нивните задачи стануваат лесно заменливи со алгоритми и автоматизирани системи.
Најголем ризик од замена со ВИ имаат професиите кои се базирани на рутински, повторливи задачи. Административните работници, како што се оператори во контакт центри, податочни аналитичари и сметководители, сè повеќе гледаат како нивната работа преминува во рацете на машини. Компаниите сè повеќе инвестираат во ВИ решенија кои можат брзо и ефикасно да обработат огромен број податоци, со минимални грешки и трошоци.
Освен административните професии, во ризична зона се и работните места во производствените индустрии. Роботите во фабриките веќе заменуваат голем дел од работната сила, а исто така во угостителството и логистиката се воведуваат ВИ системи кои можат да преземат задачи како што се испорака на храна, управување со магацини и складирање.
Но, ВИ не влијае само на “сини јаки”. Заканата се чувствува и во професиите кои бараат интелектуални вештини, како што се правниците, новинарите, и дури и наставниците. Алгоритмите сè повеќе можат да обработат големи правни документи, да пишуваат вести или дури и да преземаат задачи поврзани со едукација, што ги прави овие професии подложни на драстични промени.
Според аналитичарите, професиите кои се базираат на креативност, емпатија и сложено критичко размислување имаат поголема заштита од ВИ заменливост, барем во овој момент. На пример, психотерапевтите, уметниците и професионалците во областа на истражувањето и развојот се уште се потребни, бидејќи нивната работа бара специфична човечка интервенција и разбирање кои алгоритмите тешко можат да ги реплицираат.
Како што се развива ВИ, потребата за преобучување и стекнување нови вештини станува приоритет за многу вработени. Компаниите, но и државите, треба да преземат чекори за обезбедување на соодветно образование и поддршка, за да ги подготват луѓето за иднината на работата.
А.Н.
