Во новата публикација објавена денес, ОН ги повикува земјите да извршат голема промена на начинот на кој владите ја градат и одржуваат инфраструктурата – сè, од системи за вода и санитација до енергетски мрежи до транспортни објекти – со цел да се намалат отпадот и трошоците, да се подобри испораката на основните јавни услуги и да се обезбеди одржлива иднина за сите.
Новата публикација, Управување со инфраструктурните средства за одржлив развој, издадена од Одделот за економски и социјални работи на ОН и Фондот за развој на капитал на ОН, со поддршка од УНОПС, вели дека е потребна здрава инфраструктура – и системи што ја поддржуваат – за да се постигнат 92 проценти од Целите за одржливиот развој.
Според публикацијата, иако патиштата и мрежите за електрична енергија како и системите за вода и санитација се од фундаментално значење за одржлив развој, инвестициите во инфраструктурата честопати пропаѓаат, бидејќи владите редовно не успеваат да ги буџетираат ресурсите – финансиски, човечки и материјални – потребни за управување со добрата во целиот нивен животен век.
Изданието тврди дека со трендовски фокус на проекти кои се „нови и сјајни“, старите добра честопати се занемаруваат. Неинвестицијата во одржувањето на инфраструктурата ги чини некои земји во развој до 2% раст на БДП.
Публикацијата, прирачник за владите на национално и локално ниво, вели дека реалните трошоци за изградба или набавка на инфраструктурни добра учествуваат само со 15-30 проценти во вкупните трошоци, во споредба со 70-85 проценти од трошоците на добрата што се појавуваат откако ќе се купат или изградат.
Преземањето конкретни чекори за подобрување на отпорноста на овие клучни јавни добра може да донесе значителни социјални и економски придобивки. Избегнувајќи одговорност за обезбедување одржливост на инфраструктурните добра ги доведува во опасност заедниците за кои служат.
„Ефикасното управување со добрата стана покритично среде зголемените притисоци, како што се растечката урбана популација, нарушувања поврзани со климата и здравствени итни случаи“, вели Навид Ханиф, директор на Канцеларијата за финансирање за одржлив развој на ОН ДЕСА.
„Добро управуваните добра можат да го зголемат фискалниот простор, можат да обезбедат моќ за понатамошни инвестиции и можат да ги отплатат првичните инвестиции, повеќекратно. Клучна карактеристика на односот граѓанин-држава на локално ниво, управувањето со инфраструктурните добра е исто така основен предуслов за исполнување на целите за одржлив развој“, вели Дејвид Џексон, директор за финансии за локален развој при UNCDF.
Финализиран за време на кризата КОВИД-19, новиот прирачник дава глобална видливост во управувањето со инфраструктурните добра како критична област со високо влијание за инвестирање во локални капацитети за мобилизирање и управување со финансирање за одржлив развој, вклучително и во итни случаи. Прирачникот ги проширува и практичното знаење и клучните пораки до оние кои сакаат да постават основа за подобар, поинклузивен и одржлив развој преку подобрено управување со инфраструктурните добра.
Публикацијата се базира на разновидните искуства на локалните самоуправи во спроведувањето на пакетите со алатки за управување на ОН и е резултат на бројни консултации со врвни експерти од областа, во рамките на системот на ОН, вклучително УНОПС, мултилатерални и регионални банки за развој, здруженија на локални самоуправи, универзитети и тинк-тенкови. А.Р.