Претседателката Гордана Сиљановска Давкова денеска во Баку, Република Азербејџан присуствуваше на официјалното отворање на 29. Конференција на страните на Конвенцијата на Обединетите нации за климатски промени – КОП29. На најголемиот светски годишен климатски самит делегати од речиси сите земји во светот договараат акции за справување со климатската криза, а годинава се случува од 11 до 22 ноември во Баку, главниот град на Азербејџан. Меѓу главните приоритети на КОП29 е осигурување на нова цел за климатско финансирање, имајќи предвид секоја земја да има средства за преземање на посилна климатска акција, кратејќи ги емисиите на штетни гасови и градејќи потпорни заедници.
На официјалното отворање на самитот, што се одржува под мотото „Со солидарност за зелен свет“, се обратија Мухтар Бабаев, министерот за екологија и природни ресурси на Азербејџан, како претседател на КОП29, Сајмон Стил, извршниот секретар на Рамковната конвенција на Обединетите Нации за климатски промени, како и претседателoт на КОП28, министерот за индустрии и високи технологии на ОАЕ, Султан Ахмед Ал Џабер.
Во фокусот на разговорите меѓу претставниците на земјите учеснички на Конференцијата ќе биде обезбедувањето финансии неопходни да им се помогне на земјите во развој со цел да се прилагодат на климатските промени и да ги спроведат мерките потребни за постигнување на климатските цели.
Утре, претседателката Сиљановска Давкова ќе има обраќање на првата пленарна сесија на сегментот на високо ниво за шефови на држави и влади. Во рамки на учеството на самитот, претседателката Сиљановска Давкова предвидено е да оствари повеќе билатерални средби со шефови на држави и влади, како и средби со претставници на меѓународни организации.
Во состав на македонската државна делегација што ја предводи претседателката Сиљановска Давкова, се заменик претседателот на Владата и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити и министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска.
Извршниот секретар на ОН за климатски промени Сајмон Стил на отворањето на Конференцијата на ОН за климатски промени (КОП29) во Баку, Азербејџан, покрај другото посочи:
„Мора да се договориме за нова глобална цел за финансирање на климата. Ако најмалку две третини од нациите во светот не можат да си дозволат брзо да ги намалат емисиите, тогаш секоја нација плаќа брутална цена. Ако нациите не можат да изградат отпорност во синџирите на снабдување, целата глобална економија ќе биде фрлена на колена. Ниту една земја не е имуна. Значи, да се откажеме од идејата дека финансирањето на климата е добротворна организација. Амбициозната нова цел за финансирање на климата е целосно во личен интерес на секоја поединечна нација, вклучувајќи ја и најголемата и најбогатата. Но, не е доволно само да се договориме за целта. Мора да работиме понапорно за да го реформираме глобалниот финансиски систем. Давање на државите фискален простор што очајно им е потребен. И овде во Баку, мораме да ги активираме меѓународните пазари на јаглерод, со финализирање на членот 6. Треба да продолжиме со ублажување, така што целите од Дубаи ќе се реализираат. “
Како што рече Стил, инвестициите за чиста енергија и инфраструктура ќе достигнат два трилиони долари во 2024 година. Речиси двојно повеќе од фосилните горива. Преминот кон чиста енергија и отпорност на климата нема да биде запрен. Наша работа е да го забрзаме ова и да се погрижиме неговите огромни придобивки да ги споделат сите земји и сите луѓе, додаде тој.
-Следната година, сите земји ќе ја испорачаат својата трета генерација на национални климатски планови – НДЦ. За да ги поддржи земјите во креирањето и нивното комуницирање, UNFCCC ќе започне Кампања за климатски план. Ќе мобилизира акција од сите засегнати страни и ќе се усогласи со напорите на генералниот секретар на ОН и претстојното бразилско претседателство на COP. Паралелно, повторно ќе ги започнеме Климатските недели од 2025 година. Поблиску ќе ги усогласиме со нашиот процес и со резултатите што тој мора да ги донесе. Во Секретаријатот, ќе продолжиме неуморно да работиме со она што го имаме, притоа да бидеме јасни за тоа какво финансирање ни треба, за да можеме да го исполниме она што сè повеќе се бара од нас. И ние ќе продолжиме да се фокусираме на безбедно, инклузивно и значајно учество на сите набљудувачи на овој COP. Во изминатите неколку години, направивме некои историски чекори напред. Не можеме да го оставиме Баку без суштински исход…Потребно ни е сите страни да се залагаат за договор уште од самиот почеток – да стојат и да испорачаат“, порача Стил.
Меѓувладиниот панел за климатски промени забележува дека емисиите на стакленички гасови треба да се намалат за 43% до 2030 година, во споредба со нивоата во 2019 година. До 2035 година, нето глобалните емисии на стакленички гасови треба да се намалат за 60% во споредба со нивото од 2019 година. Ова е клучно за ограничување на глобалното загревање на 1,5°C овој век за да се избегнат најлошите климатски влијанија. Секој дел од степенот е важен, бидејќи климатските катастрофи брзо се влошуваат.
Следниот круг на националните климатски планови мора да донесе драматичен чекор во акцијата и амбициите за климата. Иако овие планови не се единствени за сите, и се национално определени, сите тие треба да го поминат тестот АБВ:
А-мора да имаат амбициозни нови цели за емисии кои се економични, покривајќи ги сите стакленички гасови, одржувајќи 1,5 степени во живот.
Б- мора да се поделат на сектори и гасови.
В- мора да бидат веродостојни, поткрепени со суштински регулативи, закони и финансирање за да се обезбеди исполнување на целите и имплементација на плановите.
Новите национални климатски планови – НДЦ треба да ги детализираат приоритетите и инвестициите за адаптација за заштита на критичните сектори, инфраструктурата и луѓето од климатските влијанија, како и поддршка и усогласување со процесите на Националниот план за адаптација.
Тие треба да имаат временски хоризонт до 2035 година, со многу посилни цели до 2030 година за да ги поттикнат длабоките намалувања на емисиите потребни на глобално ниво оваа деценија. А.Радевска.