Дигиталниот домен обезбеди плодна почва за иновации ширум светот, овозможувајќи подем на брзорастечки компании од Хелсинки до Абуџа. Иако интернетот во голема мера ги намали географските ограничувања за бизнисот, високо интерактивните локални мрежи сè уште го сочинуваат јадрото на претприемачкиот екосистем.
Брзорастечките компании и стартапите некогаш беа резервирани за Силиконската долина и Сиетл. Денес тоа повеќе не е случај. САД можат да се пофалат со неколку центри за иновации, вклучувајќи ги Остин, Мајами, Њујорк и Вашингтон. Во последните години, слични центри се појавија и во Европа, вклучувајќи ги Амстердам, Берлин, Хелсинки, Лондон, Париз и Стокхолм. Но, овој феномен повеќе не е ограничен само на развиените економии на Запад. Всушност, стартап културата стана глобална.
На врвот на листата на иноватори се Кина и Индија. Но, “еднорозите” (приватни компании чија вредност надминува една милијарда долари) се наоѓаат во широк спектар на земји, вклучувајќи ги Бразил, Индонезија, Израел, Јапонија, Нигерија, Сингапур и Јужна Кореја.
Најголемиот удел на компаниите со висок раст се наоѓа во финансиските технологии (финтек), со други клучни сектори како е-трговија, интернет софтвер и услуги, здравствена заштита, образовна технологија (EdTech), вештачка интелигенција, сајбер безбедност и логистика на синџири за снабдување и испорака. Една заедничка нишка е очигледна: дигиталната економија.
Сепак, тоа не е целата приказна. Значајна активност, раст и создавање вредност можат да се најдат и во секторите поврзани со зелената енергија и циркуларната економија. На пример, Back Market од Париз – чија вредност изнесува 5,7 милијарди долари – овозможува обновување и рециклирање на електроника, помагајќи во борбата со растечкиот глобален проблем со електронскиот отпад. Биомедицинските науки – со нивните примени во медицината, здравството, земјоделството и синтетичката биологија – се уште една значајна област на иновации.
Дигиталниот домен особено нуди плодна почва за иновации на глобално ниво. Ова во голема мера се должи на неговата зголемена достапност, овозможена главно преку брзата експанзија на мобилниот интернет. Со повеќе од 6,6 милијарди паметни телефони во употреба денес, пазарот на дигитални услуги што се испорачуваат преку интернет е огромен и опфаќа речиси 84% од светската популација.
Комбинацијата на јавни и приватни инвестиции ја зголеми брзината и квалитетот на мобилните интернет конекции и ги намали трошоците за уреди со интернет и стриминг податоци. Индија е одличен пример за тоа како достапноста и пристапноста поддржуваат создавање на нови економски екосистеми во кои иновациите, претприемачките активности и потрошувачките услуги можат да напредуваат.
Ниските бариери за влез на пазарот исто така помагаат: барањата за капитал се мали, а голема и растечка понуда на креативни таленти е достапна за стартап компаниите. Дополнително, за многу дигитални бизниси, трошоците се фокусирани на софтвер и развој, додека услугите за облачно компјутерство ги елиминираат потребите за големи ИТ инфраструктури.
Покрај тоа, вкупниот адресибилен пазар за интернет-базирани бизниси често е огромен. Во секторите како софтверот, овој пазар го опфаќа целиот свет.
И покрај тоа што интернетот ги отстрани многу географски бариери, компаниите со висок раст сè уште се концентрирани во претприемачки жаришта. На пример, од 24 еднорози во Германија, 17 се лоцирани во Берлин, а пет во Минхен. Од 24-те најголеми француски еднорози, 19 се во Париз.
Оваа концентрација ја одразува важноста на локалните екосистеми кои ги поддржуваат претприемачките активности, вклучувајќи капитални платформи, правни услуги и регулаторни рамки. Разновидната инфраструктура, како тврда така и мека, ја подобрува ефикасноста на процесите на иновации, но тоа е процес што се развива со текот на времето.
Стартап културата е тука за да остане – глобална, динамична и клучна за иднината на економијата.
С.Н.