Пишува: Наташа Доковска
Барањето на занаетчиите да се врати недела како работен ден отвора сериозни прашања за правото на одмор и почитувањето на работничките права. Дали економската корист може да го оправда жртвувањето на социјалниот и семејниот живот на илјадници работници? Одговорот треба да биде категорично не.Недела како ден за одмор не е само правен, туку и цивилизациски стандард. Во многу европски земји, неделата е заштитена со закон како ден за одмор, токму заради зачувување на рамнотежата меѓу приватниот и професионалниот живот. Во Германија, на пример, повеќето продавници и занаетчиски работилници не работат во недела, со исклучок на некои специфични услуги како аптеки и бензински станици. Германците го ценат неделниот одмор како време за семејство, релаксација и културни активности, што позитивно влијае на менталното здравје и општествената кохезија.Слично, во Австрија и Франција, неделата е строго регулирана како ден за одмор, а секое барање за работа на тој ден е предмет на ригорозни проверки. Ова ја покажува посветеноста на овие земји кон заштита на достоинството на работниците.Во Македонија, враќањето на неделата како работен ден би значело чекор назад во борбата за подобри работни услови. Работниците во занаетчиските и други сектори веќе се соочуваат со долг работен ден, ниски примања и често недостаток на соодветна заштита. Дозволувањето да се работи во недела би го влошило нивниот квалитет на живот и би ја зголемило експлоатацијата.Наместо да се враќаме кон старите практики, треба да се поттикнуваат алтернативни решенија како флексибилни работни распореди и дигитализација на услугите. Понатаму, неделата како неработен ден е прилика за сите – и за работниците и за сопствениците на мали бизниси – да ги обноват своите сили и да се поврзат со своите блиски.Затоа, не треба да дозволиме економските притисоци да го нарушат правото на достоинствен живот. Неделата мора да остане ден за одмор – ден за семејство, за релаксација и за заеднички вредности. Ако Европа може да го зачува овој принцип, зошто не би можела и Македонија?
