Одлуката на поранешниот американски претседател Доналд Трамп да ја замрзне помошта за Високиот комесаријат за бегалци на Обединетите нации (УНХЦР) предизвика сериозна загриженост во меѓународната заедница. Овој потег особено се одрази врз земји со кревка безбедносна и хуманитарна состојба, како што е Мали, каде што конфликти, екстремна сиромаштија и политичка нестабилност предолго се дел од секојдневието.
Според хуманитарните организации на терен, замрзнувањето на американската финансиска поддршка значително го отежнува спроведувањето на итните програми за помош што ги координира УНХЦР. Овие програми вклучуваат обезбедување храна, засолништа, медицинска грижа и образование за бегалците и внатрешно раселените лица, од кои најголемиот дел потекнуваат од подрачја зафатени со насилство. Во недостаток на доволно средства, локалните власти во Мали се соочуваат со дополнителен притисок, бидејќи самите имаат ограничени ресурси за да одговорат на зголемените потреби на населението.
Последиците не се ограничени само на Мали. Доколку земјата продолжи да се бори со влошена хуманитарна состојба, може да се соочи со уште поголеми безбедносни закани, а соседните земји би можеле да бидат принудени да примат нови бранови бегалци. Ваквиот развој настани отвора простор за понатамошна регионална дестабилизација, создава ризици од засилување на тероризмот и трговијата со луѓе и дополнително ги искомплицира дипломатските напори за воспоставување мир.
На глобално ниво, замрзнувањето на американската помош за УНХЦР покрена прашања за кредибилитетот на меѓународните обврски и солидарност. Многу земји, вклучително и САД, се потписнички на договори кои предвидуваат заштита на бегалците и раселените лица, а драстичното намалување на помошта ја доведува во прашање доследноста кон тие принципи. Дополнителен проблем е отежнатата координација меѓу агенциите на ОН и невладините организации, кои без стабилен прилив на финансии мораат да ги пренасочуваат или намалуваат програмските активности.
Останатите традиционални донатори, како Европската Унија, скандинавските земји и Јапонија, веќе се обидуваат да ја пополнат празнината настаната со повлекувањето на САД. Сепак, и тие се соочуваат со сопствени економски и политички предизвици, што резултира со недоволно средства за целосно амортизирање на ефектите од замрзнувањето на американската помош.
Иако администрацијата на Трамп ја бранеше оваа мерка како дел од пошироките надворешно-политички приоритети, хуманитарните организации апелираат дека намалувањето на поддршката за УНХЦР носи катастрофални последици за најранливите категории луѓе. Тие предупредуваат дека ваквиот преседан може да ги загрози глобалните напори за заштита на бегалците и раселените лица и да ја наруши стабилноста во регионите кои и онака се под голем ризик.
Наташа. Доковска
