По информацијаат дека во училиштата и градинките има појава на шарлах, Наше Бебе во своите настојувања да ве информира и едуцира, ќе одговори на неколку прашања поврзани со превенцијата и лечењето од шарлах.
Скарлетната треска е болест предизвикана од стрептококна инфекција од групата А. Станува збор за бета хемолитичен стрептокок, бактерија која се наоѓа во фаринксот (ждрелото) која произведува токсин што предизвикува осип. Шарлахот е всушност ангина, тешко запаление на грлото, придружено со осип на кожата. Потребна е дезинфекција на местата/училиштата каде има регистрани деца од шарлах.
Како се шири болеста?
Скарлетната треска е инфекција што се пренесува со кашлица или говор на здрави деца во директен контакт. Може да се пренесе и преку предмети што ги користи болно дете. Важно е да се напомене дека пациентот е заразен пред почетокот на првите симптоми, како и за време на периодот на рековалесценција.
Кој е изложен на ризик?
Децата од предучилишна возраст и од рана училишна возраст се најчесто засегнати. Децата на возраст меѓу 2 и 5 години се исклучително чувствителни. Загрозени се и возрасните кои живеат во животна средина со многу луѓе, како што се домови, дневни центри, воени кампови.
Кога најчесто се јавува шарлахот?
Болеста е сезонска по природа и се јавува почесто во есен и на пролет.
Колку време трае инкубацијата?
Инкубацијата е кратка, обично од околу 72 часа од контакт со заразените до појава на симптоми, но може да се движи од 1 до 7 дена. Во овој период, пациентот е заразен, но сè уште нема изразени симптоми.
Како да ги препознаете симптомите на шарлах?
Децата кои имаат шарлах се жалат на тешко болно грло придружено со висока температура и карактеристичен осип. Повраќањето е исто така честа појава. На почетокот на првите симптоми, детето треба да се однесе на лекар, кој ќе ја постави дијагнозата заснована врз историја, клиничка слика и лабораториска анализа. Почетокот на оваа треска е неспецифичен и може да личи на голем број на заразни болести: вирусна ангина или ангина предизвикана од други бактерии, дифтерија, заразна мононуклеоза. Во фазата на осип, мали сипаници треба да бидат исклучени.
Како се развива болеста?
Шарлахот се развива низ неколку фази. Почетокот се карактеризира со трилогија на симптоми: силно болно грло, треска, почетно повраќање. Осипот се појавува на првиот или вториот ден по почетокот на болеста најпрво во пределот на вратот и градите, а потоа се шири низ целото тело. Два до три дена по појавата на осип, болеста почнува да се смирува. Во последните фази на болеста, мукозните мембрани на јазикот се претвораат во црвена боја и имаат изглед на малина, осипот на кожата се повлекува и се појавува првут на кожата. Првутот започнува да се појавува околу 15от ден, а понекогаш трае до 30 дена.
Како изгледа осипот?
Осипот се карактеризира со силно црвенило и наликува на изгореници од сонце. Обично се јавува прво зад ушите, вратот, градите, долниот дел и препоните, а потоа се шири низ целото тело. Во почетната фаза се појавува дамка, што е првиот знак на болеста. Како што се проширува осипот, станува поцрвен и личи повеќе како изгореници, а кожата се чувствува сува и груба. Црвени линии – наборите на кожата околу препоните, пазувите, лактите или колената обично се претвораат во црвена боја и повеќе воспалени од околниот осип. Се јавува бледило на усните (Филатов знак), додека усните стануваат црвени, како да се накарминисани.
Како се лечи шарлахот?
Оваа инфекција се третира со антибиотици, најчесто пеницилин, со одмор и зголемен внес на течности. Придружните симптоми можат да се ублажат со употреба на аналгетици. Подобрувањето на состојбата се појавува во рок од 24 часа од започнувањето на третманот.
Кои се можните компликации?
Скарлетната треска денес не е сериозна болест и не претставува закана ако се лекува веднаш. Бактеријата многу ретко се шири во другите делови на телото. Ако тоа се случи, може да се појави инфекција на уво, синузитис или ревматска треска.
Дали шарлахот е заразен?
Да, припаѓа на лесно преносливи болести особено во колективите. Бактериската инфекција се шири брзо, се пренесува во директен контакт со заразените или рековалесцентите. Децата со шарлах не треба да се испраќаат на училиште сè додека болеста целосно не се санира и не се повлечат сите симптоми. Дури и ако пациентот се чувствува многу подобро, во фазата на првут, кожата е исто така заразна и може да зарази други деца во колективот.
Превенцијата предвидува редвно миење на рацете со вода и сапун, употреба на личен прибор за јадење и пиење, особено ако има заразено лице во семејството или колективот, отстранување на загадени предмети (марамчиња, крпи, итн.)покривање на устата со шамиче или рака при кивање и кашлање, избегнување контакт со заболено лице и навремено лекување
Исхрана
Се препорачува хигиенско-диетална диета, поблага диета со голема количина на внес на течности. Болки во грлото се секогаш придружени со слаб апетит. Штом детето е подобро и апетитот ќе се врати.
Дали детето со шарлах смее да се бања?
Да, треба редовно да се капе еднаш дневно во млака вода. Треба да се избегне изложување на сонце и забрането е пливање во море, реки и базени.
Колку време трае третманот?
Антибиотскиот третман трае помеѓу 7 и 10 дена, а детето се враќа во колективот кога сите симптоми се исчезнати. После враќањето на училиште наредните 7 дена, треба да се избегне физичка активност, а потоа постепено да се враќа и на спортските активности.